Vihir Repair Anudan शेती हा आपल्या देशाचा पारंपरिक व्यवसाय असून पाण्याचा प्रश्न हा शेतकऱ्यांसमोरचा कायमस्वरूपी अडथळा आहे. ग्रामीण भागात अजूनही अनेक जुन्या विहिरी पडून आहेत ज्या पाण्याअभावी किंवा देखभालीच्या कमतरतेमुळे वापरात नाहीत. जर या विहिरी पुन्हा दुरुस्त करून सिंचनासाठी वापरात आणल्या, तर शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळू शकतो. हाच उद्देश डोळ्यासमोर ठेवून राज्य सरकारने अनुसूचित जमातीतील शेतकऱ्यांसाठी “बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना” सुरू केली आहे.
या योजनेअंतर्गत पात्र शेतकऱ्यांना जुनी विहीर दुरुस्ती, पाईप फिटिंग, पंप बसवणे, इन-वेल बोरिंग, तसेच ड्रिप व स्प्रिंकलर सिंचन व्यवस्था यांसाठी ₹१ लाखांपर्यंत अनुदान मिळू शकते.
कोण करू शकतो अर्ज?
- योजना केवळ अनुसूचित जमातीतील शेतकऱ्यांसाठी आहे
- अर्जदाराकडे वैध जात प्रमाणपत्र असणे आवश्यक
- किमान ०.४० हेक्टर आणि जास्तीत जास्त ६ हेक्टर शेती असावी
- ७/१२ उताऱ्यावर विहिरीची नोंद असणे अनिवार्य
- वार्षिक उत्पन्न ₹१.५० लाखांपेक्षा कमी असावे
- याच कामासाठी आधी अन्य योजनेतून अनुदान घेतले असल्यास पात्रता मिळत नाही
आवश्यक कागदपत्रे
अर्ज करताना खालील कागदपत्रे तयार ठेवा – आधार कार्ड, आधार लिंक असलेले बँक पासबुक, जात प्रमाणपत्र, उत्पन्नाचा दाखला, ७/१२ आणि ८अ उतारा, विहिरीचा कामाआधीचा फोटो व GPS लोकेशन, बंधपत्र (₹५० किंवा ₹१०० स्टॅम्प पेपरवर), गट विकास अधिकाऱ्याचे शिफारसपत्र, भूजल सर्वेक्षण विभागाची Feasibility Report, आदिवासी विकास प्रकल्प कार्यालयाचे प्रमाणपत्र.
अर्ज प्रक्रिया
- MahaDBT पोर्टल (https://mahadbt.maharashtra.gov.in/farmer/login/login) वर लॉगिन करून ऑनलाइन अर्ज करा
- काम सुरू करण्यापूर्वी अंदाजपत्रक तयार करून कृषी विकास अधिकाऱ्यांकडून मंजूर करून घ्या
- पंचायत समितीचे कृषी अधिकारी विहिरीची मोजणी व नोंदणी करतील
- GPS लोकेशन व Before-After फोटो अपलोड करणे बंधनकारक
- मंजूर अंदाजपत्रकापेक्षा जास्त खर्च शेतकऱ्याने स्वतः करावा लागेल
- काम पूर्ण झाल्यानंतर व पडताळणी झाल्यावरच अनुदान खात्यात जमा होईल
पात्रतेचा तपशील
जातीचा प्रकार – अनुसूचित जमाती
शेतीचा आकार – ०.४० ते ६.०० हेक्टर
उत्पन्न मर्यादा – वार्षिक ₹1,50,000 पेक्षा कमी
७/१२ उताऱ्यावर विहिरीची नोंद – अनिवार्य
आधी अनुदान घेतले आहे का? – नसेल तरच पात्र
अर्ज पद्धत – MahaDBT पोर्टलवर ऑनलाइन
अर्जदाराने बंधपत्रात नमूद करावे की सरकारकडून मंजूर काम वेळेत आणि नियमानुसार पूर्ण करेल. ही अट पाळल्याशिवाय अनुदान मिळणार नाही.
Disclaimer: ही माहिती केवळ शैक्षणिक व माहितीपर उद्देशाने दिली आहे. योजनेत वेळोवेळी बदल होऊ शकतात, त्यामुळे अर्ज करण्यापूर्वी अधिकृत शासन निर्णय किंवा संबंधित विभागाशी संपर्क साधावा.
FAQs शेतकऱ्यांच्या सामान्य शंका
1. या योजनेत फक्त अनुसूचित जमातीचे शेतकरीच अर्ज करू शकतात का?
होय, ही योजना फक्त अनुसूचित जमातीतील शेतकऱ्यांसाठी आहे.
2. वार्षिक उत्पन्न किती असावे?
अर्जदाराचे वार्षिक उत्पन्न ₹१.५ लाखांपेक्षा कमी असावे.
3. अर्जासाठी कोणते पोर्टल वापरावे लागते?
अर्ज MahaDBT या अधिकृत पोर्टलवरून ऑनलाइन करावा लागतो.
4. आधी इतर योजनेतून विहीर दुरुस्तीसाठी अनुदान घेतले असल्यास अर्ज करता येईल का?
नाही, आधीच अनुदान घेतले असल्यास ही योजना लागू होणार नाही.
5. कामाचा जादा खर्च कोण उचलेल?
मंजूर अंदाजपत्रकापेक्षा जास्त झालेला खर्च शेतकऱ्यालाच उचलावा लागेल.
